Η Εξέλιξη της Τεχνολογίας στο Σκυρόδεμα
16ο ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΣΚΥΡΟΔΕΜΑΤΟΣ
21–23 Οκτωβρίου, Κύπρος
Με την συμμετοχή επτακοσίων και πλέον συνέδρων από την Ελλάδα, από την Κύπρο, από πολλές Ευρωπαϊκές χ ώρες, αλλά και την Ιαπωνία, διεξήχθησαν στην Πάφο της Κύπρου οι εργασίες του 16ου Συνεδρίου Σκυροδέματος, που διοργάνωσαν το ΤΕΕ και το Ελληνικό Τμήμα Σκυροδέματος (ΕΤΣ), σε συνεργασία με το Επιστημονικό και Τεχνικό Επιμελητήριο Κύπρου (ΕΤΕΚ).
ΠΗΓΗ: Ενημερωτικό Δελτίο ΤΕΕ • ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: Γιάννης Βραχάλης
Άποψη από το προεδρείο του Συνεδρίου
Ο Πρόεδρος της οργανωτικής επιτροπής του συνεδρίου Θεόδωρος Δραγκιώτης δήλωσε ότι το Συνέδριο, στα 40 χρόνια της ιστορίας του έχει καθιερωθεί ως μία από τις σημαντικότερες εκδηλώσεις του ΤΕΕ και του ΕΤΣ, το οποίο ως μέλος διεθνών επιστημονικών φορέων, βρίσκεται στην καρδιά των παγκοσμίων εξελίξεων της τεχνολογίας και του κανονιστικού πλαισίου που διέπει το σκυρόδεμα και διαδραματίζει ρόλο συμβούλου στης διοίκησης του ΤΕΕ.
Επίσης σημείωσε ότι η καλή χρήση του σκυροδέματος διασφαλίζει τη ζωή και την ασφάλεια των κτιρίων. Είπε, ακόμη ότι η τεχνολογική πρόοδος που σημειώθηκε τα τελευταία σαράντα χρόνια, έχει τριπλασιάσει τις γνώσεις των ειδικών γύρω από τα θέματα αυτά και κατά συνέπεια έχει αυξηθεί και η ασφάλεια του πληθυσμού.
Οι ανακοινώσεις, οι εισηγήσεις, οι συζητήσεις και τα συμπεράσματα που προκύπτουν από αυτό καθ όλη τη διάρκεια της 40χρονης θεσμικής λειτουργίας του, προωθούν την επιστημονική σκέψη αλλά και την εφαρμογή νέων τεχνογνωσιών στην παραγωγική διαδικασία.
Στην έναρξη της εκδήλωσης ο πρόεδρος του ΤΕΕ κ. Γ. Αλαβάνος τόνισε ότι το Συνέδριο Σκυροδέματος είναι ένα αποτελεσματικό μέσο ανταλλαγής τεχνογνωσίας στα θέματα που συνδέονται με το σκυρόδεμα και το δομημένο περιβάλλον, και το 16ο Συνέδριο αποτελεί ένα βήμα για την ανάδειξη του έργου των Κυπρίων και Ελλήνων Μηχανικών, που με γνώση, ευσυνειδησία και επαγγελματισμό προσφέρουν στην κοινωνία και την οικονομία.
Στο πλαίσιο της ενθάρρυνσης της εξωστρέφειας των ελλήνων επιστημόνων το ΤΕΕ έχει υπογράψει μια σειρά σχετικών μνημονίων συνεργασίας με το ΥΠΕΞ και φορείς από τις Βαλκανικές χώρες, τις χώρες του Εύξεινου Πόντου, της Αραβικές χώρες, τις αναδυόμενες οικονομικά χώρες, την Κίνα.
Καθυστερούν οι Ευρωκώδικες από τον ΕΛΟΤ
Το 2008 για το ΤΕΕ ήταν έτος ποιότητας, προτύπων και κανονισμών και είναι θετικό ότι υπάρχουν εισηγήσεις για τον ΚΑΝΕΠΕ, μια πρωτότυπη σε παγκόσμιο επίπεδο εργασία, που βρίσκεται στο στάδιο της διαβούλευσης.
Από τον Μάρτιο του 2010 οι Ευρωκώδικες, τόνισε ο πρόεδρος του ΤΕΕ, θα πρέπει μετά από υπουργική απόφαση να γίνουν υποχρεωτικής εφαρμογής. Η Διοικούσα Επιτροπή του ΤΕΕ αποφάσισε την συγγραφή σημειώσεων και τη διοργάνωση Σεμιναρίων πανελλαδικά για την επιμόρφωση των Ελλήνων Μηχανικών στο θέμα αυτό.
O κ. Αλαβάνος επισήμανε ότι οι προσπάθειές δυσχεραίνονται κατά πολύ από το γεγονός ότι οι Μεταφράσεις των Ευρωκωδίκων στα Ελληνικά - 4.000 σελίδες τις οποίες εδώ και ένα χρόνο έχει περατώσει η Επιτροπή Ευρωκωδίκων του ΥΠΕΧΩΔΕ - δεν έχουν ακόμα «κριθεί» και «εγκριθεί» από τον ΕΛΟΤ, ενώ και το κόστος προμήθειάς τους (ακόμη και των πρωτοτύπων που είναι στην Αγγλική γλώσσα) είναι απαγορευτικό για τους συναδέλφους.
Είτε αυτό προέρχεται από τη Διεθνή Ένωση είτε οφείλεται στην υποχρηματοδότηση του ΕΛΟΤ είναι κάτι απόλυτα αντίθετο με την λογική ύπαρξης των κανονισμών και κωδίκων. Η πραγματικότητα, όπως προκύπτει από την έρευνα του ΤΕΕ, είναι ότι στην Ελλάδα αυξάνεται ποσοστιαία ο αριθμός των μικρών και μεσαίων ελεύθερων επαγγελματιών στο χώρο των μηχανικών, ξεπερνώντας το 50%. Αυτήν την πραγματικότητα το ΤΕΕ θα τη στηρίξει ενάντια σε κάθε προσπάθεια βίαιης μετατόπισης προς την υποαπασχόληση και ετεροαπασχόληση κατέληξε ο πρόεδρος του ΤΕΕ..
Όσον αφορά το Σκυρόδεμα, ο ισχύων Κανονισμός είναι ο ΚΤΣ-97, όπως προσαρμόστηκε το 2002 προς τα ισχύοντα νέα Ευρωπαϊκά πρότυπα για το τσιμέντο (ΕΝ 196-1 και ΕΝ 197-1). Από τότε, όμως υπάρχει εξέλιξη από πλευράς Ευρωπαϊκών προτύπων επισήμανε η πρόεδρος του Ελληνικού Τμήματος Σκυροδέματος διπλωματούχος Πολ. Μηχανικός, ΜSc, DIC. Ε. Κανιτάκη.
Το νέο Πρότυπο ΕΛΟΤ ΕΝ-206-1 με τίτλο «Σκυρόδεμα – Μέρος 1: Προδιαγραφές, Επιτελεστικότητα, Παραγωγή και Συμμόρφωση» εκδόθηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή Τυποποίησης (CEN) το 2000 και υιοθετήθηκε από τον ΕΛΟΤ το Μάρτιο του 2001. Όλοι οι Εθνικοί οργανισμοί τυποποίησης της Ε.Ε. είχαν υποχρέωση να αποσύρουν μέχρι τον Ιούνιο του 2004 κάθε κείμενο ή διάταξη που ερχόταν σε αντίθεση με το ΕΝ 206-1 και να εφαρμόσουν αυτό ως μοναδικό πρότυπο.
Για την Ελλάδα, η παραπάνω 3ετής προθεσμία παρήλθε χωρίς ούτε καν να έχει μεταφραστεί το Πρότυπο στα ελληνικά. Η ομάδα εργασίας που συστάθηκε στον ΕΛΟΤ για την Σύνταξη του Ελληνικού Εθνικού Προσαρτήματος (National Annex) και την διαμόρφωση των Εθνικών αποκλίσεων, κατέληξε τον Μάιο του 2008 στο τελικό κείμενο. Αυτό μπήκε σε δημόσιο διάλογο. Μετά την έγκριση του εθνικού προσαρτήματος θα εκδοθεί σε ενιαίο κείμενο στην ελληνική γλώσσα το Ευρωπαϊκό Πρότυπο και το Εθνικό Προσάρτημα για την διευκόλυνση του αναγνώστη. Συνεπώς, μετά από αυτά τα βήματα, θα αρχίσει η εφαρμογή του ΕΛΟΤ ΕΝ 206-1, αφού πρώτα ενεργοποιηθεί από υπουργικές αποφάσεις των συναρμόδιων υπουργείων.
Για όλα τα παραπάνω νεώτερα περί των Κανονισμών, το ΕΤΣ στα πλαίσια των δραστηριοτήτων του, ενημερώνει τους μηχανικούς μέσω της ιστοσελίδας την οποία λειτουργεί την τελευταία διετία, και διοργανώνει ενημερωτικές Ημερίδες τόσο στην Αθήνα όσο και στην περιφέρεια. Τον τελευταίο χρόνο ειδικά, έχει επικεντρωθεί στην παρουσίαση του Ευρωκώδικα 2 και του Ευρωκώδικα 8 σε ότι αφορά το σκυρόδεμα, αρχικά στην Αθήνα και στην συνέχεια σε διάφορες πόλεις στην Ελλάδα.
Παραγωγή τσιμέντου με λιγότερη ρύπανση
Στην Ελλάδα το σκυρόδεμα είναι το κυρίαρχο υλικό στον τομέα των κατασκευών και απασχολεί τη συντριπτική πλειοψηφία των μηχανικών, αλλά και παγκοσμίως το σκυρόδεμα είναι το ευρύτερα χρησιμοποιούμενο υλικό από αυτά που παράγονται από τον άνθρωπο και έρχεται δεύτερο μόνο μετά το νερό το οποίο παίρνουμε έτοιμο από τη φύση. Για κάθε κάτοικο του πλανήτη μας παράγεται κάθε χρόνο λίγο παραπάνω από ένας τόνος σκυροδέματος επισήμανε η κ. Κανιτάκη αναφερόμενη στην σπουδαιότητα του σκυροδέματος.
Επισήμανε ακόμα ότι το οπλισμένο σκυρόδεμα μπορεί να βελτιώσει την περιβαλλοντική του συμπεριφορά, και να συμβάλλει στο μεγάλο στοίχημα της σημερινής κοινωνίας μας, που είναι η προστασία του περιβάλλοντος καθώς η διαδικασία παραγωγής και χρήσης σκυροδέματος μπορεί να γίνει με λιγότερη κατανάλωση ενέργειας, και η διαδικασία παραγωγής τσιμέντου με λιγότερη ρύπανση (λιγότερη εκπομπή μονοξειδίου του αζώτου και διοξειδίου του άνθρακος και λιγότερη παραγωγή σκωρίας).
Νέος Κανονισμός Τεχνολογίας Χάλυβα
Όσον αφορά το χάλυβα, από το Μάιο του 2006 επισήμως υπάρχει ουσιαστικά μόνο η ποιότητα B500C για διαμέτρους οπλισμού μέχρι και Φ40 και δευτερευόντως η ποιότητα Β500Α μόνο για διαμέτρους έως και Φ8.
Όσον αφορά τη μελέτη και κατασκευή έργων από Οπλισμένο Σκυρόδεμα ισχύουν ως γνωστόν οι Κανονισμοί ΕΚΩΣ 2000 και ΕΑΚ 2000. Τον Μάρτιο του 2010 οι Κανονισμοί αυτοί θα πρέπει να αντικατασταθούν από τους νέους Ευρωκώδικες Σχεδιασμού Κατασκευών.
Οι εργασίες του συνεδρίου
Παρουσιάστηκαν 220 εργασίες σε 31 συνεδρίες σχετικά με :
Διαστασιολόγηση Κατασκευών (2), Συμπεριφορά Κατασκευών (3), Αντισεισμικός Σχεδιασμός (9) ο οποίος χωρίστηκε σε επιμέρους θεματολογία για την ευχερέστερη επιλογή παρακολούθησης από τους Συνέδρους, Επισκευές και Ενισχύσεις (3), Τεχνολογία Σκυροδέματος (6) που και αυτή χωρίστηκε σε επιμέρους θεματολογία, Χάλυβες (1), Προκατασκευή (2), Σκυρόδεμα και Περιβάλλον (1), και Παρουσίαση Έργων (1). Επίσης υπήρξε μια Ειδική Συνεδρία σε συνδιοργάνωση με την Ελληνική και Κυπριακή Πλατφόρμα για την Κατασκευή με τίτλο Αειφόρος Κατασκευή.
Το πρόγραμμα περιελάμβανε 6 γενικές εισηγήσεις και 17 ειδικές εισηγήσεις από διακεκριμένους ξένους και Έλληνες ομιλητές με ιδιαίτερη μνεία στις γενικές εισηγήσεις που αντικατοπτρίζουν τις νέες τάσεις παγκοσμίως και τα προβλήματα τα οποία απασχολούν τους μηχανικούς σήμερα.
Συγκεκριμένα:
Ο καθ. Μ. Φαρδής και Πρόεδρος της fib, στην εναρκτήρια ομιλία του Συνεδρίου με τίτλο «Οι Κανονισμοί στα Χρόνια της Παγκοσμιοποίησης», περιγράφει τις εξελίξεις στη διαδικασία και το περιεχόμενο των Κανονισμών Σχεδιασμού ή εκτέλεσης έργων από σκυρόδεμα, οι οποίοι έχουν πλέον τη μορφή Διεθνών προτύπων (ISO), ή εναρμονισμένων Ευρωπαϊκών Προτύπων (EN).
Ο καθ. Dr M. Κωνσταντίνου, από τις ΗΠΑ, παρουσίασε συστήματα σεισμικής μόνωσης και τις νέες εξελίξεις τους, ένα θέμα το οποίο είναι ιδιαίτερα σημαντικό για μια σεισμική χώρα όπως είναι η Ελλάδα. Παρουσιάστηκαν εφαρμογές αυτής της τεχνικής σε γέφυρες, κτίρια, δεξαμενές υποδοχής υγρών και θαλάσσιες πλατφόρμες πετρελαίου και αερίου. Έμφαση δόθηκε στη χρήση αυτής της Τεχνολογίας για ενίσχυση κατασκευών από σκυρόδεμα.
Ο καθ. Chris Burgoyne, Διευθυντής του Τομέα Δομοστατικής στο Πανεπιστήμιο του Cambridge, στην ομιλία του με τίτλο «Η Απεικόνιση του Σκυροδέματος με Μαγνητική Τομογραφία», ανέπτυξε μια καινούργια και πολλά υποσχόμενη μη καταστρεπτική μέθοδο για την απεικόνιση της σκλήρυνσης του σκυροδέματος, της διάβρωσης του χάλυβα, της ρηγμάτωσης του σκυροδέματος. Με αυτό τον τρόπο απεικονίζεται το σώμα του ανθρώπου, γιατί όχι και το σώμα των κατασκευών από σκυρόδεμα, αναρωτιέται ο ομιλητής;
Ο καθ. Koji Sakai, από την Ιαπωνία, στην ομιλία του με τίτλο «Ο ρόλος της βιομηχανίας σκυροδέματος στην αειφορία των κατασκευών», επικεντρώθηκε στο στοίχημα της κοινωνίας του 21ου αιώνα που είναι η μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου και στις καινοτομίες που πρέπει να γίνουν στις δραστηριότητες της κατασκευαστικής βιομηχανίας του σκυροδέματος, ώστε και αυτή να συμβάλλει προς αυτή την κατεύθυνση.
Ο Dr Helmut Wenzel, από την Αυστρία, στην ομιλία του με τίτλο «Προσδιορισμός της ηλικίας και της απομένουσας ζωής του σκυροδέματος μέσω επί τόπου συσκευών παρακολούθησης», παρουσίασε μια καινοτόμο μέθοδο επιτόπου εκτίμησης της αντοχής κατασκευών και των πιθανών ανεπαρκειών τους έναντι φορτίσεων λειτουργίας αλλά κυρίως έναντι σεισμικών φορτίσεων.
Τα σημαντικότερα θέματα -συμπεράσματα του 16ο Συνέδριου
Τα νέα δεδομένα από τα εφαρμογή των Ευρωκωδίκων, κυρίως του Ευρωκώδικα 2 και του Ευρωκώδικα 8. Είναι φανερό ότι στην περίοδο της εφαρμογής, θα προκύψουν ζητήματα κατανόησης και ερμηνειών. Ήδη, κάποια σημεία που εντοπίστηκαν, παρουσιάστηκαν σε εργασίες του παρόντος Συνεδρίου, αναμένεται όμως να ανακύψουν περισσότερα θέματα στο μέλλον.
Συμπερασματικά, τονίστηκε, από τον καθ. Π. Γιαννόπουλο η ανάγκη για ταχεία έκδοση των Ευρωκωδίκων από τον ΕΛΟΤ ( πριν τον Μάρτιο του 2010) καθώς και διάθεσή τους στους Έλληνες Μηχανικούς σε προσιτές-συμβολικές τιμές ή δωρεάν μέσω του ΤΕΕ.
Οι προσπάθειες που πρέπει να γίνουν, ώστε να καταστεί η βιομηχανία φιλικότερη προς το περιβάλλον. Σημαντικό ρόλο για την βελτίωση της επιρροής της κατασκευαστικής βιομηχανίας στο περιβάλλον, διαδραματίζουν οι εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου απο την διαδικασία παραγωγής βασικών δομικών υλικών, όπως το τσιμέντο, ο χάλυβας, ο ασβέστης και οι διάφοροι τύποι οπτών δομικών υλικών (δομικοί πλίνθοι, είδη υγιεινής).
Μεγάλη σημασία επίσης έχει η διαχείριση προϊόντων από βιομηχανικές δραστηριότητες. Αναζητούνται τρόποι- τεχνικές ανακύκλωσης των προαναφερθέντων.
Αναζητούνται επίσης τρόποι αξιοποίησης παραπροϊόντων της βιομηχανίας, με οδηγό το επιτυχές παράδειγμα της αξιοποίησης της ιπταμένης τέφρας από τα ατμοηλεκτρικά εργοστάσια της ΔΕΗ.
Η βελτίωση της περιβαλλοντικής συμπεριφοράς της δομικής βιομηχανίας σκυροδέματος είναι θέμα επιβίωσής της τόνισε στα συμπεράσματα ο καθ. Μ. Φαρδής. Ήδη, διεθνώς άλλες δομικές βιομηχανίες, όπως αυτή του ξύλου, τείνουν να πάρουν το προβάδισμα, γι’ αυτό το λόγο.
Τρίτη ομάδα ζητημάτων που απασχόλησαν το Συνέδριο και επιχειρούν να απαντήσουν σε κρίσιμα ερωτήματα καθημερινής πρακτικής, είναι οι τεχνικές αποτίμησης της επί τόπου αντοχής του σκυροδέματος σε υφιστάμενα έργα, αλλά και νέοι τρόποι (προσεγγίσεις) για διαπίστωση πιθανών αναγκών για την συντήρηση και επισκευή υφισταμένων κατασκευών.
Οι τεχνικές αυτές αποκτούν ιδιαίτερη σημασία και χρήζουν συνεχούς βελτίωσης στις αναπτυγμένες χώρες όπως είναι η δική μας όπου ο υφιστάμενος δομικός πλούτος είναι σημαντικός και χρήζει συνεχούς συντήρησης και αναβάθμισης σύμφωνα με τις νέες ανάγκες και τους νέους κανονισμούς, τόνισε στα συμπεράσματα ο κ. Θ. Δραγκιώτης, Συντονιστής του Συνεδρίου.
Η κα Κανιτάκη, εξέφρασε την ικανοποίησή της διότι το ποσοστό των νέων μηχανικών τόσον ως Εισηγητών όσον και ως απλών Συνέδρων ήταν πολύ υψηλό. Αυτό είναι ελπιδοφόρο, τόνισε, για τον κλάδο των Ελλήνων και Κυπρίων μηχανικών.
Ο κ. Βίκτωρ Αμπακούμκιν, από τους παλαιότερους Προέδρους του ΕΤΣ, σε παρέμβασή του, πρότεινε την καθιέρωση κινήτρων από την κυβέρνηση για την ενίσχυση των οικοδομών με pilotis χτισμένων προ του 1985, που αποτελούν τα πλέον επικίνδυνα σεισμικά κτίρια.
Το Συνέδριο Σκυροδέματος, όπως επισημαίνει η Οργανωτική Επιτροπή, μέσα από συνεχή και συνεπή δουλειά των στελεχών του Ελληνικού Τμήματος Σκυροδέματος, αλλά και πλειάδας εκλεκτών μηχανικών, τα καταφέρνει και μάλιστα πολύ καλά. Για την επιτυχή πραγματοποίηση του Συνεδρίου που θεωρείται σίγουρα δύσκολο εγχείρημα να κρατήσεις ζωντανό, και ει δυνατόν αυξανόμενο, το ενδιαφέρον και την συμμετοχή των τεχνικών για μια τόσο μεγάλη χρονική περίοδο, εργάσθηκε ομάδα επιστημόνων και επαγγελματιών.
Το συνέδριο έκλεισε ο Καθηγητής κ. Θ. Τάσιος με την Γενική Εισήγηση με τίτλο «Χαρακτηριστικά σχεδιασμού και Κατασκευές των αρχαίων ελληνικών Δημοσίων Έργων».
Κι έτσι, τόνισε η Πρόεδρος του Ελληνικού Τμήματος Σκυροδέματος κα Κανιτάκη, από τις παρουσιάσεις που αφορούν το μέλλον και την εξέλιξη του σκυροδέματος, ο σεβαστός μας καθηγητής, μας γύρισε στο παρελθόν. Τον ευχαριστούμε πολύ, διότι ένας λαός που δεν γνωρίζει το παρελθόν του δεν έχει μέλλον.