ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΘΡΑΥΣΗΣ & ΔΙΑΛΟΓΗΣ ΑΜΜΟΥ
Ιωάννης Α. Ψωμιάδης, Μηχανολόγος Μηχανικός, Α. & Ι. Ψωμιάδης Λατομικά Μηχανήματα
Το πιο σημαντικό από τα αδρανή υλικά που παράγει ένα λατομείο είναι η άμμος. Ένα υλικό που χρησιμοποιείτε κυρίως ως πρώτη ύλη σε συνδυασμό με το τσιμέντο για την παραγωγή σκυροδέματος.
Η ποιότητά της καθορίζει και τη τελική ποιότητα του σκυροδέματος αφού το σχήμα του κόκκου, η κοκκομετρική διαβάθμισή της και η υγρασία επηρεάζουν τη χρησιμοποιούμενη ποσότητα τσιμέντου και νερού προκειμένου να επιτευχθεί η απαραίτητη συνεκτικότητα των υλικών και άρα το κόστος παραγωγής.
Σε παγκόσμιο επίπεδο δύο είναι οι τυποποιημένες καμπύλες άμμου, κατά ASTM (αμερικάνικο πρότυπο) και κατά DIN (γερμανικό πρότυπο). Στο αντίστοιχο ελληνικό πρότυπο ΕΛΟΤ EN12620, τα κόσκινα με βάση το αμερικάνικο πρότυπο καταργούνται και καθιερώνονται πλέον αυτά της σειράς DIN προσθέτοντας μόνο μία διαβάθμιση του αμερικάνικου πρότυπου. Στην ελληνική αγορά ορίζονται επακριβώς οι προδιαγραφές της άμμου όσον αφορά τη κοκκομετρική διαβάθμισή της στον Κ.Τ.Σ.-97, Κανονισμός Τεχνολογίας Σκυροδέματος - 97.
Ο ορισμός αυτός της ποιότητας της άμμου δημιουργεί υποχρεώσεις στη παραγωγική διαδικασία των λατομείων ώστε να πληρούν τα πρότυπα αυτά.
Στα ελληνικά λατομεία για την παραγωγή θραυστής ασβεστολιθικής άμμου ακολουθείτε το πρότυπο: Α´ θραύση - Α´ διαλογή - Β´ θραύση - Β´ διαλογή - αμμοτριβείο - Γ´ διαλογή. Σε αυτή τη διάταξη, η άμμος απομακρύνεται και από την Β´ διαλογή και από την Γ´ διαλογή, κάτι το οποίο με βάση το γεγονός ότι ο ελληνικός ασβεστόλιθος κατά κανόνα δεν είναι φθοροποιός ήταν και η πιο οικονομική από πλευράς κόστους παραγωγής λύση. Το πρόβλημα πολλές φορές της υψηλής παιπάλης των αμμοτριβείων λυνόταν με το να χρησιμοποιείται η Β´ θραύση τύπου ρότορα με μαχαίρια για τη παραγωγή του μεγαλύτερου ποσοστού άμμου.
Η πιο σωστή όμως λύση στην παραγωγή άμμου, είναι τα αμμοτριβεία να παράγουν το σύνολο της άμμου και η διαλογή της να γίνετε στο τέλος, Γ´ διαλογή. Αυτό όμως προϋποθέτει τριβεία χαμηλής παιπάλης που όμως να τροφοδοτούνται με σταθερής κοκκομετρίας υλικό και να έχουν μεγάλη παραγωγική ικανότητα.
Τα καθιερωμένα αμμοτριβεία με σφυριά έχουν το πλεονέκτημα της μεγάλης παραγωγής αλλά παράγουν και υψηλά ποσοστά παιπάλης λόγω της τριβής του υλικού στις σχάρες και έχουν σχετικά υψηλό κόστος ανά τόνο λόγω των μεγάλων φθορών και της συχνής αλλαγής των σφυριών αλλά και της μεγάλης απορροφημένης ισχύος ιδίως κατά τη θραύση (τριβή) του γαρμπιλιού . Επίσης το σχήμα του κόκκου δεν είναι το ιδανικό, κάτι που θα μειώσει τη ποσότητα του αναγκαίου τσιμέντου για τη παραγωγή σκυροδέματος.