ΥΠΟΓΕΙΑ ΤΕΧΝΙΚΑ ΕΡΓΑ
ΟΔΗΓΟΣ ΕΛΕΓΧΟΥ ΣΤΗΝ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ ΤΟΥΣ
Δημήτρης Καλλιανιώτης, Πολιτικός Μηχανικός, MSc, Τεχνικός Επιθεωρητής Εργασίας, Σ.ΕΠ.Ε.
Λέξεις κλειδιά: Υγιεινή και Ασφάλεια στην εργασία, υπόγεια έργα, σήραγγες, κίνδυνοι, κρίσιμα σημεία ελέγχου.
ΠΕΡΙΛΗΨΗ
Λαμβάνοντας υπόψη τις ιδιαιτερότητες που παρουσιάζουν τα υπόγεια τεχνικά έργα - σήραγγες, καθώς και την σοβαρότητα και την συχνότητα των εργατικών ατυχημάτων και επαγγελματικών ασθενειών, κρίνεται απαραίτητη η σύνταξη ενός οδηγού σύμφωνα με την ισχύουσα ελληνική νομοθεσία, ο οποίος θα περιλαμβάνει α) τις ενέργειες που απαιτούνται να γίνουν πριν την έναρξη των εργασιών του υπόγειου τεχνικού έργου, β) τον έλεγχο της καταλληλότητας του προσωπικού που πρόκειται να απασχοληθεί στο έργο και γ) τους κινδύνους και τα κρίσιμα σημεία ελέγχου κατά την εκτέλεση εργασιών. Ο οδηγός αυτός είναι βέβαιο ότι θα αποτελέσει ένα ισχυρό εργαλείο βοήθειας όλων των εμπλεκομένων παραγόντων, ώστε να εντοπίζονται εύκολα και γρήγορα οι πιθανοί κίνδυνοι, να αξιολογούνται και να λαμβάνονται έγκαιρα τα κατάλληλα μέτρα μείωσης και αποτροπής των αντίστοιχων επικινδυνοτήτων τους.
1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ
Τα τελευταία χρόνια με την κατασκευή μεγάλων τεχνικών έργων, όπως είναι η Αττική και η Εγνατία Οδός, η εκτροπή του Αχελώου, έργα του ΟΣΕ, παρατηρείται μια σημαντική αύξηση στις κατασκευές υπόγειων τεχνικών έργων που αφορούν κυρίως σήραγγες κυκλοφορίας και υδραυλικές. Αξίζει να σημειωθεί ότι 130 περίπου σήραγγες έχουν κατασκευασθεί στα έργα της Αττικής και Εγνατίας Οδού.
Οι σήραγγες αποτελούσαν και συνεχίζουν να αποτελούν αξιοθαύμαστα έργα. Από τον 6° αιώνα π. Χ. με την κατασκευή του Ευπαλίνειου ορύγματος στη Σάμο μέχρι και σήμερα με την κατασκευή υποθαλάσσιων σηράγγων αποδεικνύεται το άριστο επίπεδο της επιστήμης και της τεχνολογίας σε τέτοιου είδους έργα.
Το είδος, ο όγκος, η πολυπλοκότητα, ο εντατικός ρυθμός εκτέλεσης των υπόγειων έργων, ο μεγάλος αριθμός εργαζομένων και παράλληλα οι σοβαρές επιπτώσεις από την υλοποίηση των εργασιακών κινδύνων στο ανθρωπογενές περιβάλλον, οδηγούν στην ανάγκη λήψης μέτρων για την προστασία των εργαζομένων και την εφαρμογή κανόνων και διαδικασιών για την προαγωγή της ασφάλειας και της υγείας στην εργασία. Αξίζει να σημειωθεί, ότι σύμφωνα με στοιχεία του Αμερικάνικου Τμήματος Εργασίας - OSHA (Occupation Safety and Health Administration) στα υπόγεια τεχνικά έργα προκαλούνται 12 ατυχήματα το χρόνο ανά 100 εργαζόμενους πλήρης απασχόλησης.
Κρίνεται, λοιπόν, απαραίτητη η δημιουργία ενός οδηγού, που θα περιλαμβάνει α) τις ενέργειες, που απαιτούνται να γίνουν πριν την έναρξη των εργασιών κατασκευής ενός υπόγειου τεχνικού έργου - σήραγγας, όπως προβλέπονται στους νόμους Ν.1568/85, Ν.1396/83 & στα προεδρικά διατάγματα Π.Δ.225/89, Π.Δ. 17/96, Π.Δ.305/96, β) τον έλεγχο καταλληλότητας του προσωπικού που πρόκειται να απασχοληθεί στο έργο, όπως προβλέπεται στο Π.Δ.225/89 και γ) τους κυριότερους κινδύνους που πιθανόν να παρουσιαστούν κατά τις εργασίες κατασκευής και τα αντίστοιχα κρίσιμα σημεία ελέγχου αυτών, όπως προβλέπονται στα Π.Δ. 1073/81, Π.Δ. 225/89 και Π.Δ. 395/94.