Ο ΡΟΛΟΣ ΤΩΝ ΚΡΑΤΙΚΩΝ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΩΝ
στην Επιδίωξη Υλικών και Έργων
Εισήγηση της Οργανωτικής Επιτροπής Ημερίδας του ΕΒΕΑ
Η Χώρα μας έχει περιορισμένους πόρους και τεράστιες ανάγκες σε τεχνικά έργα υποδομής. Είναι λοιπόν περισσότερο από βέβαιο ότι κάθε Ευρώ που τοποθετείται στην παραγωγή υποδομής πρέπει να τοποθετείται σωστά, δηλαδή, να επενδύεται σε έργα που για πολλά χρόνια θα υπηρετούν αποτελεσματικά το στόχο για τον οποίο κατασκευάστηκαν.
Αυτό προϋποθέτει σωστή επιλογή του έργου, σωστή μελέτη και κατασκευή του, ώστε να διασφαλίζονται: η απουσία ελαττωμάτων, οι μειωμένες ανάγκες συντήρησης και η φιλική σχέση με το περιβάλλον. Πρέπει, με λίγα λόγια, το έργο να παρουσιάζει χαρακτηριστικά ποιότητας σε αυξημένο βαθμό. Η ικανοποίηση των απαιτήσεων από τη λειτουργία του έργου επιτυγχάνεται στο μεγαλύτερο δυνατό βαθμό όταν το σύστημα παραγωγής που έχουμε επιλέξει κινείται σε προδιαγεγραμμένους άξονες και συμμορφώνεται με κανόνες.
Φυσικά, τέτοιοι κανόνες προκύπτουν ως απόσταγμα πολύχρονης εμπειρίας και πρέπει να αφορούν ιδιότητες που μπορούν να μετρηθούν μιας και η προσέγγιση του μηχανικού στα θέματα που διαχειρίζεται οφείλει να υπακούει και σε ποιοτικά αλλά και σε ποσοτικά κριτήρια. Οι κανόνες αυτοί με την πάροδο του χρόνου έχουν εξελιχθεί σε κείμενα υποχρεωτικής μορφής, όπως είναι οι κανονισμοί, τα πρότυπα και οι οδηγοί σωστής πρακτικής (Κώδικες Εφαρμογής). Η συμμόρφωση με τους κανόνες, βέβαια, πρέπει να ελέγχεται, ώστε να μπορεί να βεβαιωθεί με αξιοπιστία. Οι μέθοδοι που αναφέρονται στους ελέγχους και έχουν να κάνουν με τις ποικίλες παραμέτρους του ζητήματος έχουν και αυτές εξελιχθεί στο βάθος του χρόνου, αφού από το αρχικό σύστημα της εύρεσης και απομάκρυνσης των "ελαττωματικών" προϊόντων, σήμερα απαιτεί πιστοποιημένες δομές, τη θεωρία της ολικής ποιότητας, τα σήματα ποιότητας κλπ.
Ο χώρος των δημοσίων έργων στον οποίο, όπως ήταν φυσικό, προέκυψαν και αναπτύχθηκαν οι πρώτες δομές για την άσκηση ελέγχων, κάλυψε αυτήν του την ανάγκη με την ίδρυση και αξιοποίηση εργαστηριακών δομών που ανήκαν ως οργανικές μονάδες στο δημόσιο τομέα.
Έκτοτε, οι μονάδες αυτές αναπτύχθηκαν, απέκτησαν πολύ σημαντική εμπειρία σε πλήθος από τα θέματα της αρμοδιότητάς τους, εξοπλίστηκαν με εξειδικευμένο εξοπλισμό και εξελίχθηκαν τελικά σε παραγωγικές μονάδες με χαρακτηριστικά που τους επιτρέπουν να λειτουργήσουν και να αναπτυχθούν ακόμη περισσότερο στη σημερινή ανοικτή και απολύτως ανταγωνιστική αγορά εργαστηριακών υπηρεσιών.
Θα πρέπει εδώ, όμως, να επισημάνουμε ότι τα δημόσια εργαστήρια παρόλη την τεχνογνωσία τους, το διαθέσιμο εξοπλισμό τους και το γεγονός ότι πολλά από αυτά έχουν αποκτήσει διαπίστευση, εμποδίζονται να ασκήσουν το "επάγγελμά" τους για λόγους που ανάγονται περισσότερο σε γραφειοκρατικά εμπόδια, παρά σε ουσιαστικές ελλείψεις ή προβλήματα, προσφέροντας εργαστηριακές υπηρεσίες ακόμα και στον κύριο του έργου, που τελικά, είναι και ο εργοδότης τους. Πρόκειται για ένα ακόμα σύμπτωμα της "παράνοιας" που συχνά χαρακτηρίζει τα συμβάντα στον τόπο μας.